Adalet Bakanlığı'nın uzun süredir hazırlığını sürdürdüğü 2019 Yargı Reformu Strateji Belgesi bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacak. Belgede, yargı alanında birçok yeni uygulama yer alıyor. Özellikle, hâkim ve savcıların ihtisaslaşması, atandıkları yerde ne kadar kalacaklarına yönelik teminat verilmesi, yeni uzlaşma modelleri, hükümlü veya tutukluların aileleri ile görüntülü görüşebilmesi ve ağır hasta hükümlülerin infaz süreçlerine ilişkin yeni adımlar atılıyor.
Türkiye'nin yargı alanındaki yeni yol haritası anlamına gelen belge, dokuz ana başlıktan oluşuyor ve önümüzdeki sürece ilişkin yargı alanında yaklaşık 70 hedef sıralanıyor. Yargı reformu paketinde yer yeni adımlardan bazıları şöyle sıralanıyor:
HAKİMLERE VE SAVCILARA TEMİNAT
Hakim ve savcılara ihtisaslaşma gelecek. Savcılar ve hakimler ihtisaslaştıkları alanın dışında görev yapamayacak. Hakim ve savcıların atama veya tayinlerinde coğrafik teminat verilecek. Yani bir hakim veya savcı, atandığı yerde ne kadar kalacağını bilecek. Hukuk eğitimi ve hukuk mesleğine girişte yeni modeller belirlenecek. Adli kollukta da (polis-jandarma) hukuk fakültesi mezunlarının istihdamı sağlanacak. Noterlerin görev alanı, yargının iş yükünü azaltacak şekilde, yeniden tanımlanacak. Kamunun taraf olduğu uyuşmazlıklarda sulh yöntemi yaygınlaştırılacak. İdarenin vatandaşla yıllar süren uyuşmazlıklarını çözecek adımlar atılacak. Yeni uzlaşma modelleri kapsamında, bazı suçlara yönelik soruşturmalar, failin suçu kabul etmesine bağlı olarak, fail ile savcı arasında anlaşmayla sonlandırılabilecek.
YAPANIN YANINA KAR KALMAYACAK
Adli para cezası gerektiren suçların kapsamı genişletilecek. Ancak bazı suçlarda ‘cezasızlık' algısının ortadan kaldırılması ve suçla etkin mücadele için cezalar yeniden belirlenecek. Mesela hırsızlık yapan, bir gün bile olsa hapiste yatacak. Yargı alanında teknolojiden daha fazla yararlanılacak. Hükümlü ve tutukluların, yakınları ile görüntülü görüşmesi ve elektronik dilekçe gibi yenilikler uygulamaya girecek. Denetimli serbestlik hizmetlerindeki elektronik izleme kapasitesinin artırılması ve yükümlülüklerin takibinde biometrik imza gibi yeni yöntemler gündeme gelecek.
ÇOCUK SUÇLULAR
On beş yaşından küçük çocuk suçlularla ilgili mağduriyetler giderilecek. Cinayet gibi bazı ağır suçlar hariç olmak üzere 15 yaşından küçük çocukların ilk defa işledikleri suçlar, ceza yargılaması kapsamından çıkarılacak. Ağır hasta hükümlü ve tutuklulara ilişkin infaz süreçleri de mağduriyetleri giderecek şekilde yeniden belirlenecek.