Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinin düzenlediği "Piyasa, Rekabet ve Ahlak; Rekabet Kurumunda Kariyer Fırsatları" konulu konferansta konuşan Türkiye Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak, Rekabet Kurumunun çalışmaları hakkında öğrencilere bilgi verdi. Piyasanın değişim ilişkisinin bir ortamı olduğunu belirten Torlak, "Piyasada bazen öyle oyuncular oluyor ki piyasayı belirliyorlar. Ama bazen öyle aktörler oluyor ki piyasalara sunulan mallarla, o mallar üzerinden verilen mesajlarla hayat tarzımız etkileniyor. İnsanlara 'senin buna ihtiyacın var, bunu da kullanmalısın' tarzındaki mesajlarla insanların hayat tarzı etkileniyor. İnsanda daha fazla kazanma hırsı var. Bu daha fazla kazanma hırsı piyasada birbiri ile rekabet eden işletmeler veya girişimciler arasında bir takım bozulmalara yol açabiliyor. Piyasadaki dürüst ve adil değiş tokuş değişiminin önünde engeller var. Bunlardan biri piyasa şartlarındaki dengesizlikler. Bazen alıcının pazarlık gücü yüksek, bazen de satıcının pazarlık gücü çok yüksek. Tekel durumu bazen bu dürüst ve adil değişimi engelleyebiliyor. Eğer rekabet varsa tüketicinin faydasınadır" dedi.
"İlk cep telefonu 1,1 kilo ağırlığındaydı"
Rekabetin yenilikler getirdiğini söyleyen Torlak, "Dünyada ilk kez mobil cep telefonu 1794'te piyasaya sürüldü. Bu telefon 1,1 kilo ağırlığındaydı. Sadece ses iletişimi sağlıyordu. 30 dakika konuşabilmek için 10 saat şarj edilmesi gerekiyordu. Rekabet olmasaydı muhtemelen Ar-Ge, inovasyon ve yenilik çalışmaları ortaya çıkmayacaktı. Bugünkü fiyatı 2-3 bin dolarlara tekabül eden o telefon kullanılmaya devam edecekti. Bugün bakıyoruz çok farklı foknksiyonlara sahip telefonlara daha ucuz maliyetlere sahip olabiliyoruz. Rekabet güzel bir şey ama her zaman iyi bir şekilde yaşanmıyor" diye konuştu.
"Amazon yakında Türkiye piyasasına giriyor"
Ticaretin artık dijital ortamlardan yapılmaya başlandığını belirten Torlak, "Günümüzde dijitalleşen ekonomilerde ticaretin büyük ölçüde elektronik platformlar üzerinden döndüğünü görüyoruz. Amazon, ABD merkezli bir platform. Almanya'nın toplam perakende ticareti içerisinde Amazon'un elde ettiği pay yüzde 14. Elektronik ticaretteki Amazon'un Almanya'daki payı ise yüzde 25. Almanya'da elektronik ticaretin dörtte biri Amazon üzerinden gerçekleşiyor. Muhtemelen çok yakın bir zamanda Amazon, Türkiye pazarına girecek ve Türkiye'nin elektronik ticaretinden büyük bir pay alacaktır. Uber bu günlerde farklı boyutlarıyla gündemimizde olan bir konu. Uber bir platform. Bir tane taksisi var mı? Yok. Bir tane insan kaynağı var mı? Yok. Elektronik platform üzerinde geliştirilmiş bir aplikasyon. Bu aplikasyonlar üzerinden hem girişimciler hem mal ve hizmetlerin piyasaya sunma iradesine sahip olanlara imkan sağlıyor. Bir taraftan da hizmetin daha nitelikli olarak kullanıcılara ulaşmasına katkı sağlamış oluyor. Bütün bunlar girişimciliğin ve rekabetin sonucunda aslında rekabet olması gereken bir inovasyona yol açıyorsa güzel bir şey. Ama yıkıcı inovasyon dediğimiz bir konu var. Daha önce hiç hesap edilmeyecek şekilde var olan iş yapma biçimlerini kökten değişikliğe uğratan konular. Biraz önce bahsettiğim bu elektronik platformlar da böylesine yıkıcı inovasyonları beraberinde getiriyor" şeklinde konuştu.
Konferans sonunda OMÜ Rektörü Prof. Dr. Sait Bilgiç, Torlak'a günün anısına fidan sertifikası ve hediye takdiminde bulundu. Konferansa Atakum Kaymakamı Namık kemal Nazlı, OMÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Ebül Muhsin Doğan, Samsun Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü Selahattin Altunsoy, öğretim üyeleri ve öğrenciler katıldı.