2020 yılında 3 milyon ton un ihracatıyla 1 milyar 100 milyon dolar gelir sağlayarak, 7 yıldır Türkiye’nin dünyanın un ihracat şampiyonu olmasında büyük katkı sağlayan TUSAF’ın Antalya Titanic Mardan Palace-Trendy Lara’da düzenlediği “Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Türkiye Hububat Kongresi 2021/16. TUSAF Uluslararası Kongre ve Sergisi”, 12 Kasım Cuma günü başladı. 14 Kasım Pazar gününe kadar sürecek kongrenin bu yılki teması ise “İklim Değişikliği ve Küresel Salgın”. Yerli ve yabancı 1000 delegenin ağırlandığı kongrenin açış konuşmasını yapan TUSAF Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy, küresel sıcaklıktaki artışa dikkat çekerek, “Hükümetler Arası İklim Değişikliği Platformunun yaptığı araştırmaya göre, küresel sıcaklıktaki her bir derece artış, dünyadaki mahsul verimini buğdayda yüzde 6, pirinçte yüzde 3,2 ve mısırda ise yüzde 7,4 oranında azaltacak ve besin değerini düşürecek. Bunun sonucunda 2 derecelik küresel ısınma 2050 yılında 84 milyon kişiyi daha açlık riski ile karşı karşıya bırakacak. Uzun yılar ortalamasına göre içinde bulunduğumuz yılın sıcaklıkları 1.7 derece artış gösterdi, tarım alanları için yağış miktarında ise yüzde 20'lik bir azalma yaşandı. Daha önce her 10 yılda bir yaşanan kuraklıkların, bundan sonra 5 yılda bir karşımıza çıkması bekleniyor. Bu çerçevede, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görev alanına, iklim değişikliğinin eklenmesini takdirle ve umutla karşılıyoruz” dedi.
DEKAR BAŞI GELİRLER YÜKSEK SEYREDİYOR
Konuşmasında buğday ekim alanlarının 2000 yılında 9,4 milyon hektardan 7 milyon hektara düştüğünü belirten Ulusoy, “2022 sezonu için de ilk gelen veriler maalesef umut verici değil. Buğday, un, ekmek zincirinde ürün fiyatlarının sürekli baskılanması, ancak ekilebilecek alternatif ürünlerde ve diğer yem bitkilerinde aynı regülasyonun yapılamaması, fiyatların buğday aleyhine gelişmesine sebep oldu. Bu nedenle alternatif ürünlerin dekar başı gelirinin yüksek seyri, çiftçimizin buğday ekiminden kaçışını hızlandırdı. Tüm Türkiye’ye yaygın Tarım ve Orman İl Müdürlükleri, Çiftçi Birlikleri ve sanayicilerin sahada işbirliklerini gerçekleştirerek, buğdayın üretim miktarının artırılabilmesi için gerekli tüm çalışmaların her zaman destekçisiyiz” açıklamalarında bulunurken, TMO’nun buğday piyasalarında istikrar sağlamak adına oluşturduğu stoklar için de TMO’ya teşekkür etti.
TÜRKİYE MAKARNA İHRACATINI 4 YILDA YÜZDE 80 ARTIRDI
Türkiye un sanayicileri, pandemi döneminde tedarik zincirinde hiçbir kesintiye izin vermeksizin sofralarımıza ürünlerini ulaştırarak kendini ispat etmiştir. Bununla beraber, son 7 yıldır dünyadaki un ihracat liderliğini de koruyarak, ülkemizi uluslararası ticari arenada öne çıkaran sektör temsilcilerine teşekkür eden Dr. Eren Günhan Ulusoy, makarna ihracatıyla ilgili de şu bilgileri paylaştı: “Bugün kongremizde yanımızda olan makarna sektörü de hububat mamülleri ihracatında son yılların parlayan yıldızı oldu. 2016 yılında 422 milyon dolar olan makarna ihracatını, 2020 yılı sonunda 762 milyon dolara yükselterek, 4 yılda yüzde 80 artırmış, İtalya’dan sonra dünyanın en büyük ikinci makarna ihracatçısı konumuna gelmiştir.”
37 MİLYON TON HUBUBAT ÜRETİLİYOR
Kongrenin açılış törenine katılan Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, “Buğdayın ve arpanın anavatanı ve gen merkezi olan bu topraklarda düzenlenen bu kongrenin, gıda güvenliği başta olmak üzere, önümüzdeki dönemde hububat sektöründeki politikalara yön vereceğine, sektörün gelişmesine önemli katkı sağlayacağına yürekten inanıyorum. Araştırmalara göre dünyada tahminen 400 bin civarında bitki türü var. Oysa, küresel gıda arzının yüzde 75’nin kaynağı, 12 bitki türü ve 5 hayvandan geliyor. Sadece 3 ürün; -yani buğday, pirinç ve mısır- insan beslenmesinde bitkilerden alınan kalorinin yaklaşık yüzde 60’ını oluşturuyor. İşte bu veriler hububatın dünya için ne kadar vazgeçilmez olduğunu bizlere gösteriyor. Hububatın en önemli ürünlerinden birisi olan buğday, Anadolu topraklarının dünyaya sunduğu en değerli hediyelerden birisidir. 12 bin yıl önce Karacadağ’ın eteklerinden tüm dünyaya yayılan bu ürün, bugün dünya sofralarının en önemli besin maddelerinin başında geliyor. Buğdayın anavatanı olan Anadolu, tarihte bilinen ilk değirmenlerin de kurulduğu bölgedir. 2050 yılına kadar dünya nüfusunun 10 milyara, Türkiye nüfusunun da 105 milyona ulaşması bekleniyor. Yapılan araştırmalar, bu nüfusu beslemek için bugünkünden yüzde 60 daha fazla gıdaya, bu gıda üretimi için de yüzde 15 daha fazla suya ihtiyacımız olacağını gösteriyor. Bu nedenle hububat, gıda ihtiyacının karşılanmasında kilit rol oynayacak. Hububat üretimimiz son 19 yılda yüzde 20, son 3 yıllık dönemde ise yüzde 8 oranında artarak, 37 milyon tona yükselmiştir” dedi.
20 YILDA UN İHRACATI 11 KAT ARTTI
Un ve makarna ihracatı hakkında da açıklamalarda bulunan Pakdemirli, “Mamul madde Sektöründe un ve makarna, ülkemizin iki önemli mamul ihracat ürünü arasında olup, ülkemiz un ihracatında dünyada 1’nci, makarna ihracatında ise 2’nci sırada yer almaktadır. 2002 yılından bugüne un ihracatımız 11 kat, makarna ihracatımız 30 kat, bulgur ihracatımız 15 kat, irmik ihracatımız 5 kat, bisküvi ihracatımız ise 4 kat artış sağladı. 2020 yılında ülkemiz un ihracatı yaklaşık 3 milyon ton, makarna ihracatı 1 milyon 472 bin ton, bulgur ihracatı 283 bin ton, irmik ihracatı 80 bin ton ve bisküvi ihracatı 535 bin ton olarak gerçekleşti. Yine son 19 yılda toplam 22 milyar dolar tutarında 79 milyon ton buğday ithalatına karşılık, 35 milyar dolar tutarında 89 milyon ton buğday ve mamulleri ihraç ederek, yaklaşık 14 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik” dedi. Konuşma yapan TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, “Bu sene TMO’nun katkılarıyla ilk defa ‘Türkiye Hububat Kongresi 2021/16. TUSAF Uluslararası Kongre ve Sergisi’ olarak dönüşmesi için TUSAF’a teşekkür ediyorum. İklim koşulları ekim alanlarını etkiliyor. Tüm bakanlarımızın talimatlarını TMO olarak eksiksiz yerine getirmeye hazırız” derken, Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı Fatih Metin ise sektörün en büyük temsilcisi TUSAF’a 16 yıldır bu kongreyi düzenlediği için teşekkür ederken, kamu özel sektörün işbirliğine de dikkat çekti. Metin, “Tarım sektörümüzle gurur duyuyoruz. Tarım sektörü için bol bol üretim yapmalıyız” açıklamalarında bulundu.